Nakit Yabancı Sermayenin Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Harcanmasında Oluşan Avantajlar
26.10.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7338 sayılı “Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 59’uncu maddesiyle 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) 10/1-ı bendinde hüküm altına alınan “nakit sermaye artırımında indirim teşviki”ne ait düzenlemede değişiklik yapılmıştır.
Buna göre, KVK’nın 10/1-ı bendinin birinci paragrafından sonra gelmek üzere eklenen “Nakdi sermaye artışlarının, yurt dışından getirilen nakitle karşılanan kısmı için bu oran %75 olarak uygulanır.” paragrafıyla, faiz indirim teşvikinde yerli/yabancı sermaye ayrımı olmaksızın uygulanan genel oran olan %50 yerine, nakit sermaye artışlarının yurt dışından getirilen nakitle karşılanan kısmı için oranın %75 olarak uygulanması öngörülmüş ve bu değişiklik Kanun’un yayımı tarihinden itibaren yapılacak nakdi sermaye artışları için yürürlüğe girmiştir. Ayrıca Kanun teklifinin görüşüldüğü plan ve bütçe komisyon tutanaklarında, 25 puanlık artış sebebiyle yaklaşık olarak 200 milyon TL vergi etkisinin beklendiği ifade edilmiştir.
Bununla beraber, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 280/A maddesiyle yurt dışından getirilerek sermaye olarak konulan yabancı paraların değerlemesinde özel bir uygulama ihdas edilmiştir. Söz konusu düzenlemeyle; yatırım teşvik belgesi kapsamında doğrudan yatırım yapmak amacıyla yurt dışından döviz olarak getirilen paranın değerlenmesi sonucu oluşacak olumlu kur farklarının madde içerisinde belirlenen koşulların sağlanması halinde vergi dışı bırakılmak suretiyle yatırımın finanse edilmesi ve bir anlamda sermayenin muhafaza edilmesi öngörülmektedir.
495 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin “diğer hususlar” başlıklı 13’üncü maddesine göre söz konusu uygulamadan esasen, tam mükellef sermaye şirketlerinin şirket sözleşmelerinde taahhüt edilen sermaye rakamının işe başlanılan hesap dönemini takip eden hesap dönemi süresince ödenen tutarı için faydalanılacak olmakla birlikte, söz konusu süre zarfında 6102 sayılı Kanuna uygun şekilde yapılacak sermaye artırımları kapsamında şirketlere konulacak ve madde kapsamına giren yabancı paralar için de faydalanılabilmesi mümkün bulunmaktadır.
Diğer yandan, KVK’nın 10/1-ı bendinde yer alan düzenlemenin dördüncü paragrafıyla Bakanlar Kuruluna (Cumhurbaşkanına) belirli durumlarda indirim oranını artırma/eksiltme yetkisi verilmiş ve Bakanlar Kurulu (Cumhurbaşkanı) da söz konusu yetkiyi 26.06.2015 tarihli ve 2015/7910 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kullanmıştır. Buna göre, 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 10.6.4.1. bölümünde indirim oranları açıklanmış olup, “Nakdi olarak artırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli üretim ve sanayi tesisleri ile bu tesislere ait makine ve teçhizat yatırımlarında ve/veya bu tesislerin inşasına tahsis edilen arsa ve arazi yatırımlarında kullanılması durumunda, yatırım teşvik belgesinde yer alan sabit yatırım tutarı ile sınırlı olmak üzere 25 puan ilave edilmek suretiyle söz konusu indirim uygulanacaktır.” hükmüyle, nakit sermaye indiriminden yararlanmak isteyen mükelleflerin nakit olarak artırdıkları sermayelerini yatırım teşvik belgesi kapsamındaki sabit yatırım harcamalarında kullanmaları halinde genel oran olan %50 oranına 25 puan ilave edilmesiyle oluşan %75 oranını tatbik etmeleri mümkün olmaktadır.
Yeni yasa hükmünün getirdiği değişiklikle birlikte, yurt dışından getirilip sermaye olarak konulan nakit sermaye için ilave 25 puanlık bir indirim imkanı doğmakla beraber bu sermayenin yatırım teşvik belgeli sabit yatırım harcamasında kullanılması halinde gerek VUK kapsamında özel değerleme müessesesi gündeme gelmekte gerekse de nakit sermaye artışında 2015/7910 sayılı BKK ile kararlaştırılan 25 puanlık ek indirim sayesinde 100 puanlık (%75 + %25 = %100 oranında) bir indirim imkanı oluştuğu değerlendirilmektedir.
